Cé gur aimsíodh i staidéir thaighde idirnáisiúnta agus Éireannacha arís is arís eile nach bhfuil ach baint lag ann idir táirgí crannchuir agus cearrbhachas fadhbach, ní chiallaíonn sé sin nach bhfuil aon riosca ag gabháil leo.
Eascraíonn an baol cearrbhachais fadhbanna ó thrí fhoinse leathana: saintréithe an táirge, an timpeallacht agus an modh ina ndíoltar iad, agus an duine a d'fhéadfadh a bheith níos leochailí de bhua aois óg, strus airgeadais etc. chun fadhbanna a fhorbairt go bunúsach. Saintréith de chearrbhachas fadhbanna is ea deacrachtaí maidir le srian a chur ar airgead agus/nó am a chaitear ar chearrbhachas, rud a fhágann go mbíonn drochiarmhairtí ann don imreoir, do dhaoine eile, agus don phobal. D'fhéadfadh tionchair airgeadais, coinbhleachtaí caidrimh agus/nó meath ar shláinte nó ar fholláine a bheith i measc na ndochair a eascraíonn as fadhbanna cearrbhachais.
1. Bearta san Acht agus i gCeadúnas
3. Rioscaí d’Imreoirí a Theorannú agus a Chosc mar chuid de chur chuige tSláinte Phoiblí
4. Amlíne de Bherata Rialála chun Cearrbhachas a Fadhb a Chosc
Bearta san Acht agus i gCeadúnas
Cuimsítear san Acht agus sa Cheadúnas sraith caighdeán a bhfuil mar aidhm leo imreoirí a chosaint agus cearrbhachas fadhbach a chosc, ar caighdeáin iad a gceanglaítear ar an Oibritheoir cloí leo. Áirítear leo sin:
Táirgí
Teorainneacha leis an raon táirgí a fhéadfar a dhíol
Uaireanta an Chloig
Teorainneacha le huaireanta an chloig a bhféadfar táirgí a dhíol agus cluichí a imirt lena linn
Aois
Teorainneacha le haois na gceannaitheoirí
Caiteachas
Teorainneacha leis an méid a fhéadfar a chaitheamh ar líne ar an aon lá amháin, san aon seachtain amháin nó san aon mhí amháin
Margaíocht
Teorainneacha le gníomhaíochtaí cur chun cinn
Oibríochtaí
Oibleagáid ghinearálta chun cleachtais fhreagracha chearrbhachais a oibriú lena gcoisctear cearrbhachas fadhbach
Ról an Rialálaí
Tugann an Rialálaí an tOibritheoir chun cuntais sa réimse seo trí na nithe seo a leanas a dhéanamh:
- Anailís dhian a dhéanamh ar iarrataí ar chluichí a cheadú.
- Faireachán réamhghníomhach a dhéanamh ar an timpeallacht díolacháin ar líne agus ar an timpeallacht miondíolacháin.
- Gníomhaíochtaí cur chun cinn an Oibritheora a mheasúnú i gcomparáid leis an gCód Cleachtais forordaithe.
- Taighde agus sainaithint a dhéanamh ar phróisis agus cleachtais a chruthaigh a bheith éifeachtach maidir le dochar a chosc agus, dá réir sin, feabhas a chur ar bhearta an Chrannchuir Náisiúnta.
- Taighde príomhúil neamhspleách a choimisiúnú ar dhíobháil a chosc.
Ó thosú an Cheadúnais sa bhliain 2014 i leith, dhiúltaigh an Rialálaí do scéimeanna cluichí a mheastar a bheith ina riosca iomarcach d’imreoirí, bhrúigh sí feabhsuithe chun cinn maidir le hinrochtaineacht faisnéise, le cáilíocht faisnéise agus le bearta a bhfuil mar aidhm leo cearrbhachas fadhbach a chosc, agus rinne sí gníomhaíocht forfheidhmiúcháin as sáruithe ar an gCód Cleachtais um Fhógraíocht agus Cur Chun Cinn.
Rioscaí d’Imreoirí a Theorannú agus a Chosc mar chuid de chur chuige tSláinte Phoiblí
Maidir leis na ceanglais i ndáil le leas imreoirí dá bhforáiltear san Acht, sa Cheadúnas (lena n-áirítear Cóid arna ndéanamh faoin gCeadúnas) agus i scéimeanna cluichí arna gceadú faoin gCeadúnas, tuigtear iad ar an mbealach is fearr laistigh den chreat um shamhail sláinte poiblí le haghaidh dochar inseachanta a chosc.
Déanann an Rialálaí athbhreithniú tráthrialta ar thaighde idirnáisiúnta ábhartha agus choimisiúnaigh sí cleachtadh rúnsiopadóireachta agus taighde neamhspleách in Éirinn chun léargas uathúil a sholáthar ar Chrannchur Náisiúnta na hÉireann sa chleachtas chun leanúint d’ardchaighdeáin a bhrú chun cinn as seo amach i gcosaint imreoirí agus i ndochar a chosc.
Is é atá i gceist le bearta Coiscthe Phríomhúil ná cosc agus moill a chur ar an gCrannchur Náisiúnta a bheith á imirt ag mionaoisigh, teorainneacha leis an bhfáil ar tháirgí, agus cumarsáidí trédhearcacha faisnéiseacha faoi chorrlach cluichí agus faoi na rioscaí a bhaineann le cearrbhachas.
Mar shampla: Tá teorainneacha éigeantacha ann le cá mhéad a fhéadfaidh imreoir a chaitheamh in aghaidh an lae, in aghaidh na seachtaine agus in aghaidh na míosa ar an gCrannchur Náisiúnta ar líne. Thionscain an Rialálaí gníomhaíocht forfheidhmiúcháin i gcoinne an Oibritheora chun a chinntiú go mbíonn córais an Oibritheora ag oibriú i gceart i gcónaí chun nach gcaitheann imreoirí aon mhéideanna atá os cionn na dteorainneacha sin.
Tá Cosc Tánaisteach dírithe ar scagadh agus faireachán a dhéanamh ar aon fhadhbanna a d’fhéadfadh a bheith ann, lena n-áirítear le linn cluichí a dhearadh. Tá sé dírithe freisin ar spreagadh a thabhairt d’imreoirí chun eolas a chur ar conas cearrbhachas a dhéanamh go sábháilte, agus ar luath-idirghabhálacha a dhéanamh le himreoirí sula dtiontaíonn táscairí ar dhochar féideartha d’imreoirí ina gcearrbhachas fadhbach.
Mar shampla: Ní mór gach cluiche nua beartaithe a mheasúnú roimh é a sheoladh maidir leis an riosca a d’fhéadfadh an cluiche a chruthú d’imreoir leochaileach. Tá an measúnú sin mar chuid de bhreithniúcháin an Rialálaí nuair a iarrann an tOibritheoir ceadú an chluiche.
Is é atá i gceist le cosc treasach ná cosc a chur ar dhochar breise nó leanúnach do na daoine sin atá ag léiriú comharthaí cearrbhachais fhadhbaigh cheana féin agus áirítear leis bearta amhail scagadh agus idirghabhálacha, tacaíocht féintoirmisc agus seirbhísí cóireála.
Mar shampla: Ar chúl na scríobchártaí uile agus na dticéad cluichí tarraingtbhunaithe uile, ar an suíomh Gréasáin agus ar na haipeanna, soláthraítear uimhir líne cabhrach d’imreoirí a bhfuil imní orthu faoina gcearrbhachas.
Bearta Amlíne Rialála chun Cearrbhachas a Fadhb a Chosc
Cuirtear imirt an Chrannchuir Náisiúnta ar siúl i gceann de na timpeallachtaí is rialáilte d’imreoirí in Éirinn, i gcomparáid le cineálacha eile táirgí cearrbhachais, agus bíonn an timpeallacht sin ag forbairt i gcónaí.
Sa timpeallacht rialála láidir, cothromaítear ceart na dtomhaltóirí ina rogha chun cluichí crannchuir a imirt ar bhealach sláintiúil, agus cosc agus cosaint á soláthar ar riosca na himeartha fadhbaí ina measc sin atá leochaileach. De réir mar a thagann forbairt agus athrú ar an tírdhreach d’imreoirí, déantar forbairt agus athrú freisin ar chineál na formhaoirseachta rialála agus ar an gcóras srianta agus ceartúchán chun go gcoinnítear an chothromaíocht sin ar bun.
I measc na samplaí de bhearta nua a cuireadh i bhfeidhm ó Acht 2013 agus ó bunaíodh oifig Rialtóir an Chrannchuir Náisiúnta tá:
2014
Cuireadh saoráid féintoirmisc ar fáil d’imreoirí ar líne.
2015
Tá teachtaireacht imeartha freagraí ag gabháil le gach táirge agus le gach fógra anois.
2016
Measúnú saineolach ar riosca na gcluichí d’imreoirí leochaileacha.
2017
Cuireadh iallach ar an Oibritheoir fógra inar cuireadh buachan an Chrannchuir Náisiúnta i láthair mar bhealach amach as deacrachtaí airgeadais nó mar rogha eile ar an obair a bhaint.
2018
Cuireadh tús le ceannach tástála díolacháin le mionaoisigh.
2019
Feachtas ‘smaoinigh 21’ chun gníomhairí miondíola a spreagadh chun aitheantas a iarraidh.
2020
Baineadh cártaí creidmheasa mar mhodh íocaíochta ar líne.
2021
Taispeántar ar scríobchártaí agus ar chluichí bua mheandraigh ar líne an corrlach atá ag baint leis an mbarrdhuais a bhuachan.
2022
Cuireadh fíorú éigeantach aois agus aitheantas an imreora i bhfeidhm le haghaidh cuntais ar líne.